Może wydawać się dziwne, że kraj bez dostępu do morza ma możliwość rejestracji jachtów morskich pod banderą szwajcarską. Co ciekawsze, Szwajcaria posiada również flotę handlową, której portem macierzystym jest Bazylea. Statków handlowe pływające pod szwajcarską banderą stanowią ważny element planowania obronnego Szwajcarii na wypadek globalnych kryzysów

Podstawa prawna rejestracji pod banderą szwajcarską

Zgodnie z art. 35 ust. 2 NA (Navigation Act, SR 747.30), ustawodawca upoważnił Radę Federalną do dokonywania rejestracji jachtów w rejestrze szwajcarskim oraz do określania warunków rejestracji i statusu prawnego zarejestrowanych jachtów. Rada Federalna skorzystała z tej kompetencji, wydając rozporządzenie o żegludze (SR 747.321.7).

Rejestr jachtów jest prowadzony bezpośrednio przez Szwajcarski Urząd Żeglugi Morskiej w Bazylei (SSA; art. 2 ust. 1 rozporządzenia o żeglarstwie), a nie, jak w przypadku morskiej żeglugi komercyjnej, przez Urząd Rejestrów Gruntów w Bazylei (art. 2 ust. 1 Rozporządzenie w sprawie nawigacji). Jedynym portem rejestracji jachtów oceanicznych w Szwajcarii jest Bazylea.

Przyczyną bezpośredniego prowadzenia rejestru jachtów przez Szwajcarski Urząd Żeglugi Morskiej może być brak możliwości wpisania do rejestru jachtów oceanicznych żadnych zastawów na rzecz osób trzecich.

Wymagania dotyczące rejestru pod banderą szwajcarską

Szwajcarskie jachty oceaniczne muszą spełniać określone wymagania techniczne. Powinny one posiadać kabinę mieszkalną i samoodpływowy kokpit oraz być wyposażone zgodnie z wytycznymi Szwajcarskiego Urzędu Żeglugi Morskiej. Mogą to być morskie jachty żaglowe lub motorowe. Jachty zarejestrowane w Szwajcarii mogą być używane tylko do nawigacji sportowej i rekreacyjnej. Oznacza to, że użytkowanie komercyjne, np. czarterowanie jachtu przez osoby trzecie jest zabronione. Z zasady tej wynika również, że na jachcie zarejestrowanym w Szwajcarii nie można ustanowić zastawu rejestrowego. W związku z tym we wniosku rejestracyjnym należy potwierdzić, że właściciel finansuje zakup i utrzymanie jachtu z własnych środków.

Właściciel szwajcarskiego jachtu musi być obywatelem Szwajcarii. Jeśli właściciel jest obywatelem dwóch krajów, to nie może zarejestrować swojego jachtu w Szwajcarii, jeśli mieszka w tym drugim kraju. Alternatywnie, tylko stowarzyszenie utworzone zgodnie z prawem szwajcarskim w celu promowania sportów wodnych i rekreacyjnych może zarejestrować się jako właściciel jachtu.

W przypadku spełnienia wymagań prawnych i technicznych dotyczących rejestracji, Urząd Żeglugi Morskiej dokonuje wpisu właściciela i jachtu do Rejestru Jachtów oraz wydaje certyfikat bandery. Certyfikat bandery uprawnia i zobowiązuje jacht do pływania pod banderą szwajcarską.

Pomimo tych surowych warunków pod szwajcarską banderą pływa obecnie około 1500 jachtów oceanicznych.

Uwarunkowania celne

Użytkowanie jachtu zarejestrowanego w Szwajcarii na wodach UE

Z punktu widzenia UE jacht zarejestrowany w Szwajcarii powszechnie uważa się za towar spoza UE. Istnieją zatem dwie podstawowe opcje korzystania z jachtu zarejestrowanego w Szwajcarii na wodach UE.

• Jacht jest importowany do UE z zapłatą cła i podatku od sprzedaży importowej;
• Jacht będzie importowane do UE w ramach tymczasowego zwolnienia z opłat celnych.

Pierwsza możliwość jest już zwykle spełniona, jeśli jacht jest kupowany w UE lub – w przypadku zakupu używanego jachtu – został już wcześniej sprowadzony do UE lub jacht został zakupiony przez stocznię po imporcie do UE. W razie potrzeby właściciel musi posiadać odpowiednią dokumentację dotyczącą importu i płatności należności celnych przywozowych (cło, podatek obrotowy importowy). Jeśli żadna z tych okoliczności nie zachodzi, import jachtu do UE wiąże się ze znacznymi dodatkowymi kosztami, między innymi ze względu na wysoki podatek VAT od importu.

Jacht tymczasowo importowany bez cła do UE w ramach szwajcarskiej flagi może pozostać na wodach UE przez 18 miesięcy. Czasowy import jachtu należy zgłosić w pierwszym kraju UE, do którego dotarł drogą lądową lub morską. Samą procedurę celną można przeprowadzić na granicy lub w miejscu postoju łodzi.

Okres ten można wydłużyć maksymalnie o 6 miesięcy, czyli łącznie do 24 miesięcy. Warunkiem przedłużenia jest jednak, aby jachtu nie używać do przemieszczania się w tym okresie. Przedłużenie jest zatem możliwe tylko wtedy, gdy jacht w tym okresie stacjonuje w porcie lub stoczni.

Jeśli jacht opuści wody UE po 18 miesiącach (lub 24 miesiącach w przypadku przedłużenia), powstaje pytanie, ile czasu musi upłynąć, zanim jacht będzie mógł zostać czasowo ponownie przywieziony do UE. Na to pytanie nie można odpowiedzieć jednolicie i ostatecznie zależy to od praktyki urzędu celnego, w którym jacht ponownie rejestruje się do czasowego przywozu. Korzystanie ze statusu zwolnienia z czasowego przywozu nie dopuszcza się, jeśli tą instytucję wykorzystuje się do obejścia ostatecznego regularnego przywozu jachtu do UE. Krótkie opuszczenie wód UE w celu niezwłocznego powrotu do wynajętego na stałe miejsca postojowego w UE może zatem wiązać się ze znacznym ryzykiem. Jeśli organy celne kraju UE przyjmują, że przywóz jachtu obchodzono, właściciel jachtu w UE będzie musiał zapłacić cło i podatek VAT od importu wraz z grzywną. Przywóz w ramach wyjątkowego statusu bezcłowego czasowego przywozu do UE należy wcześniej dokładnie wyjaśnić.

Import jachtu do Szwajcarii (art. 47 ustawy celnej; SR 631.0, dopuszczenie do swobodnego obrotu)

Jachtu oceanicznego zarejestrowanego w Szwajcarii fizycznie nie importuje się do Szwajcarii. Import jachtu do Szwajcarii nie jest warunkiem koniecznym do rejestracji w rejestrze jachtów ani do wydania certyfikatu bandery. Jednak w pewnych okolicznościach sensowne może być formalne sprowadzenie jachtu do Szwajcarii i uiszczenie tam opłat celnych.

W celu ostatecznego importu na szwajcarski obszar celny jacht należy zgłosić do odprawy celnej w dowolnym szwajcarskim urzędzie celnym. Oprócz prawidłowo wypełnionego zgłoszenia celnego przywozowego należy przedstawić dokumenty towarzyszące.

Importer lub właściciel jachtu jest osobą zobowiązaną do złożenia deklaracji i jednocześnie dłużnikiem wobec organów celnych. Opłaty celne zależą od wagi jachtu i wahają się od 30 CHF do 45 CHF za 100 kg masy własnej. Jeśli spełni się określone warunki, jacht można sprowadzić bezcłowo lub po obniżonych stawkach („umowa o wolnym handlu / preferencje celne”).

Oprócz ewentualnego cła importowego, jacht podlega podatkowi od towarów i usług (VAT). Stanowi to 7,7%. Z reguły podstawą wyceny jest opłata za jacht. Podstawą jest faktura lub umowa kupna.

Przeprowadzka ze Szwajcarii do UE

Jeśli właściciel szwajcarskiego jachtu, który formalnie przywieziono do Szwajcarii i tutaj odprawiono celnie, przeniesie swoje miejsce zamieszkania do kraju UE, możliwe jest, że jacht  który zarejestrował w szwajcarskim rejestrze jachtów, będzie można importować do odpowiedniej UE w kraju bezcłowym i bez VAT jako mienie przesiedleńcze. Warunkiem jest, aby jacht znajdował się w posiadaniu osoby przemieszczającej się od co najmniej 6 miesięcy. Ponadto, osoba przeprowadzająca się powinna mieszkać w Szwajcarii od co najmniej 1 roku. W takim przypadku urząd celny wydaje tzw. Świadectwo odprawy celnej jako dowód zakończenia procedury celnej. Ponownie, jacht fizycznie nie importuje się do Szwajcarii lub nie wywozi się ze Szwajcarii. Jednak jacht należy fizycznie przywieść do nowego kraju zamieszkania  w UE w tym samym czasie, co zmiana miejsca zamieszkania. Następnie należy go zgłosić jako mienie przesiedleńcze. Rejestracja w innym kraju UE niż nowy kraj zamieszkania nie jest możliwa.

 Wniosek

Bandera Szwajcarii może powiewać na jachtach obywateli Szwajcarii używanych wyłącznie do celów rekreacyjnych i sportowych. Jest to celowo zamierzone przez Radę Federalną i sprawia, że ​​szwajcarska flaga na rufie jachtu oceanicznego jest jeszcze bardziej wyjątkowa. Należy jednak zachować ostrożność, jeśli jachty nie importowane do UE przywozi się z zagranicy na wody UE. Może to być kosztowne dla szwajcarskich właścicieli jachtów, zarówno z organizacyjnego, jak i finansowego punktu widzenia.